เมฆสีขาวที่เราเห็นเป็นทางยาวต่อจากเครื่องบิน เรียกว่าเมฆ contrail (ย่อมาจาก condensation trail) เกิดจากไอที่พ่นออกมาจากเครื่องยนต์เครื่องบิน มาเจอกับไอน้ำที่ลอยอยู่บริเวณนั้นแล้วก่อตัวเป็นเกล็ดน้ำแข็งขนาดเล็ก

ตามความรู้สึกของคนทั่วไป เมฆ contrail ดูไม่เป็นพิษเป็นภัย แต่จริงๆ แล้วเมฆ contrail สร้างภาวะเรือนกระจก เพราะเมื่อกระจายตัวออกแล้วจะบังไม่ให้ความร้อนจากดวงอาทิตย์สะท้อนออกไปนอกโลกได้ (ดูแผนภาพประกอบ) จากงานวิจัยพบว่า ปัจจัยจาก contrail คิดเป็นสัดส่วนถึง 35% ของภาวะโลกร้อนจากอุตสาหกรรมการบิน

ปัญหานี้แก้ไม่ยากโดยหลักการ เพียงแค่ให้เครื่องบินเลี่ยงการบินผ่านพื้นที่ความชื้นสูงเท่านั้น เช่น บินให้สูงกว่าหรือต่ำกว่าเล็กน้อย แต่ในทางปฏิบัติอาจทำได้ยากเพราะไม่รู้ว่าพื้นที่ความชื้นสูงอยู่ตรงไหนบ้าง

ทีมวิจัยจาก Google Research ร่วมกับโครงการ Breakthrough Energy ของบิล เกตส์ จึงแก้ปัญหานี้โดยรวมข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียม แล้วให้ AI เรียนรู้แพทเทิร์นว่าเมฆ contrail เกิดขึ้นแถวไหนบ่อยๆ บ้าง แล้วมาสร้างโมเดลเพื่อพยากรณ์เส้นทางบินที่เหมาะสมให้นักบิน

กูเกิลลองนำโมเดลนี้ไปใช้จริง ร่วมกับสายการบิน American Airlines จำนวน 70 เที่ยวบิน แล้วเช็คกับภาพถ่ายดาวเทียมหลังบินเสร็จ พบว่าสามารถลดเมฆ contrail ลงได้ถึง 54%

ที่มา – Google