สหภาพยุโรปเตรียมออกกฎหมายควบคุมปัญญาประดิษฐ์หลังรัฐสภายุโรป (European Parliament) บรรลุข้อตกลงกับคณะมนตรียุโรป (European Council) ว่าจะผ่านกฎหมายควบคุมปัญญาประดิษฐ์ โดยกฎหมายนี้ควบคุมการใช้งานตามระดับความเสี่ยง โดยแบ่งเป็น 3 ระดับ ได้แก่

ความเสี่ยงต่ำ (minimal risk): เช่น ระบบแนะนำสินค้า หรือตัวกรองสแปม ระบบเหล่านี้ไม่มีการควบคุมใดๆ แต่ผู้ใช้อาจจะประกาศแนวทางการใช้งานของตัวเอง
ความเสี่ยงสูง (high risk): ระบบที่ใช้ควบคุมโครงสร้างพื้นฐาน, คัดกรองคนเข้าสถาบันกาศึกษา หรือคัดกรองคนเข้าทำงาน, ระบบจดจำบุคคล, บันทึกพฤติกรรม ระบบเหล่านี้จะมีมาตรการกำกับดูแลเข้ามาบังคับการใช้งาน
ความเสี่ยงสูงจนรับไม่ได้ (unacceptable risk): ระบบที่ใช้งานระดับควบคุมพฤติกรรมประชาชน, ระบบให้คะแนนประชาชน (social scoring), หรือระบบทำนายการกระทำผิดต่างๆ ระบบเหล่านี้ห้ามใช้งานโดยสิ้นเชิง

นอกจากการควบคุมการใช้งานแล้ว กฎหมายฉบับนี้ยังบังคับปัญญาประดิษฐ์ต้องแสดงตัวชัดเจน เช่น แชตหรือวิดีโอ deepfake ต่างๆ ต้องมีเครื่องหมายบอกชัดเจนว่าเป็นปัญญาประดิษฐ์ เอาท์พุตต่างๆ ของปัญญาประดิษฐ์รวมถึง เสียง, วิดีโอ, และข้อความ ต้องฝังข้อมูลที่ตรวจสอบได้โดยง่าย

ส่วนสุดท้ายที่เพิ่มขึ้นมาคือกระบวนการกำกับปัญญาประดิษฐ์กลุ่ม LLM เรียกว่า General purpose AI มีการควบคุมความเสี่ยง, บังคับทดสอบใช้งานแบบมุ่งร้าย (adverarial testing), และมอนิเตอร์การเกิดเหตุต่างๆ ข้อบังคับกลุ่มนี้จะความต่างไปตามอุตสาหกรรมแต่มีสภาพบังคับตามกฎหมายนี้

กฎหมายนี้มีโทษปรับสูงสุด 35 ล้านยูโร หรือ 7% ของรายได้รวมทั้งหมดของบริษัท (เลือกอันที่สูงกว่า) ในกรณีที่ใช้งานปัญญาประดิษฐ์กลุ่มห้ามใช้งาน ส่วนกรณีไม่ทำตามต้องบังคับต่างๆ จะมีค่าปรับ 15 ล้านยูโรหรือ 3% ของรายได้รวม ในกรณีที่แจ้งข้อความไม่ตรงความจริงจะมีค่าปรับ 7.5 ล้านยูโรหรือ 1.5% ของรายได้บริษัท และค่อยๆ บังคับเป็นส่วนๆ ส่วนที่แบนนั้นบังคับภายใน 6 เดือน และกฎบางส่วนอาจจะรอไปถึงสองปี


ที่มา – European Commission

ภาพโดย Ideogram.ai