บริษัทด้านการลงทุนบล็อกเชน Galaxy Digital ออกรายงานเกี่ยวกับโครงการภาพ NFT หลายราย โดยสาระสำคัญส่วนหนึ่งระบุว่ามีโครงการจำนวนมากที่ไม่ได้จัดการถ่ายโอนลิขสิทธิ์เหนือภาพเหล่านั้นให้กับเจ้าของ NFT อย่างถูกต้อง

โครงการที่ Galaxy Digital กล่าวถึงนี้เน้นไปที่โครงการใหญ่ๆ อาทิ Bored Ape Yacht Club (BAYC), VeeFriends, World of Women รวมทั้งแพลตฟอร์มอย่าง Decentraland และ Sandbox โดย Galaxy Digital ระบุว่าจาก 25 โครงการ NFT ใหญ่ๆ นั้น มีเพียงแค่รายเดียว คือ World of Women ที่พยายามจะจัดการถ่ายโอนความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์เหนืองานศิลปะไปให้แก่ผู้ซื้อ NFT อย่างถูกต้องจริงจัง

Galaxy Digital ระบุลงในรายงานว่า

โครงการ NFT ส่วนใหญ่มากๆ ไม่ได้ส่งมอบความเป็นเจ้าของทรัพย์สินทางปัญญาเหนือผลงานที่มาพร้อมโทเคนเลยแม้แต่น้อย

พร้อมระบุว่าผู้พัฒนาโครงการ NFT หลายราย (รวมทั้ง Yuga Labs) ได้สร้างความเข้าใจผิดต่อผู้ซื้อ NFT เกี่ยวกับลิขสิทธิ์เหนือผลงานสร้างสรรค์ด้วย โดยบางโครงการพยายามใช้วิธีป้องกันความสับสนโดยยกเอาการให้สิทธิ์อนุญาตแบบ Creative Commons มาใช้งาน แต่ดันเลือกใช้ไม่เหมาะสมจนกลายเป็นว่ากฎเกณฑ์ของสิทธิ์อนุญาตแบบ Creative Commons ที่ถูกเลือกใช้นั้นทำให้การอ้างลิขสิทธิ์ของผลงานถูกแยกออกจากสิทธิ์การครอบครองตัว NFT ซึ่งผลลัพธ์อาจจบลงด้วยการไร้ซึ่งหนทางที่ผู้ซื้อ NFT จะอ้างสิทธิ์เหนือผลงานสร้างสรรค์นั้นไว้แต่เพียงผู้เดียว

สิ่งที่เกิดขึ้นก็คือ ถึงแม้คุณจะเป็นเจ้าของโทเคนแต่คุณไม่อาจห้ามคนอื่นในการทำสำเนา, แก้ไข, ดัดแปลง, แผยแพร่ผลงานสร้างสรรค์ได้เลย ตราบเท่าที่ผู้กระทำการเหล่านั้นได้ดำเนินการตามเงื่อนไขการใช้งานตามกติการ Creative Commons อย่างถูกต้อง

และในกรณีที่ไม่ได้มีการนำเอาสิทธิ์อนุญาตใช้งานแบบ Creative Commons มาใช้ เมื่อไม่มีการถ่ายโอนความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ให้แก่ผู้ซื้อ NFT นั่นย่อมหมายความว่าลิขสิทธิ์จะยังคงเป็นของผู้สร้างผลงานนั้นขึ้นมาแต่แรกและนั่นแปลว่าผู้สร้างสรรค์ผลงานแต่แรกเริ่มสามารถกำหนดสิทธื์การใช้งานหรือหาประโยชน์จากการใช้ผลงานสร้างสรรค์นั้นได้

ตัวอย่างปัญหาเรื่องลิขสิทธิ์เหนือผลงานสร้างสรรค์ที่น่าสนใจกรณีหนึ่งคือโครงการ Moonbirds ซึ่งทางผู้สร้างผลงานได้มีการประกาศเปลี่ยนสิทธิ์การใช้งานภาพเป็นแบบ “CC0” ภายหลังจากที่มีการขายภาพ NFT ออกไปแล้ว การให้สิทธิ์ CC0 นี้หมายความว่า “ไม่มีการคุ้มครองลิขสิทธิ์แต่อย่างใด” ซึ่งหมายถึงใครก็ได้บนโลกใบนี้จะทำสำเนา, แก้ไขดัดแปลง, เผยแพร่ หรือเอาภาพเหล่านั้นไปใช้ประโยชน์ในทางอื่นใดรวมถึงเชิงพาณิชย์ได้อย่างอิสระ และแน่นอนว่างานนั้นสร้างความไม่พอใจให้แก่ผู้ซื้อ NFT เป็นอย่างมาก

ในบรรดาโครงการ NFT ใหญ่ๆ Galaxy Digital ระบุว่า World of Women คือโครงการเดียวที่พยายามจัดการเรื่องการถ่ายโอนความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์เหนือผลงานสร้างสรรค์ให้แก่ผู้ซื้อ NFT อย่างถูกต้อง

ข้อมูลจากรายงานของ Galaxy Digital นี้อาจสะท้อนให้เห็นว่าความจริงแล้วบรรดาผู้พัฒนาและผู้ซื้อ NFT จำนวนมากไม่ได้เข้าใจและใส่ใจเรื่องลิขสิทธิ์ของงานภาพศิลปะอย่างแท้จริงเลย

ผู้ที่สนใจอยากอ่านรายงานตัวเต็มของ Galaxy Digital สามารถเข้าไปอ่านได้ที่นี่

ที่มา – The Verge